Koltuk değneği ve tekerlekli sandalye seçimi nasıl olmalı?

Tekerlekli sandalye ve koltuk değneği kullanımının ilk zamanlarda zor olabileceğini belirten Öğretim Görevlisi Gönül Kil Tetik, alışmak için doğru kullanım tekniklerini bilmek ve bir fizyoterapistten destek almak gerektiğini söyledi. Tetik, koltuk değneği seçilirken sağlam, hafif ve ergonomik olmasına; tekerlekli sandalye seçiminde ise öncelikle ölçülerine, ağırlığına ve taşıma kapasitesine önem verilmesini tavsiye ediyor.

Koltuk değneği

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Engelli Bakımı ve Rehabilitasyonu Program Başkanı Öğretim Görevlisi Gönül Kil Tetik, koltuk değneği ve tekerlekli sandalye seçimi ile kullanımında dikkat edilmesi gerekenleri paylaştı, kullanıcılara önemli tavsiyelerde bulundu.

Doğru kullanım tekniklerini öğrenmek gerekiyor

Meydana gelmiş olan kırıklar, burkulmalar, alçı sonrası zedelenmeler ve bazı diz ameliyatları sonrası koltuk değneği, yürüteç veya kanedyen kullanımının gerekebileceğini belirten Tetik, “Bu aparatları çok uzun süre kullanmak durumunda kalabileceğimizi öngörerek seçim yapmalıyız. Koltuk değneği kullanımı ilk başta zor gelebilir. Kısa zamanda kullanıma alışmak için doğru koltuk altı değneği ve doğru kullanım teknikleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekiyor. Kanadyen değneklerde boy, dik durulduğunda dirseğin hafif kıvrık kilitlenmediği duruma göre ayarlanmalı. Koltuk altı değneğinde ise en önemli nokta, koltuk altından 4 cm kadar aşağıda tutulması ve kalça eklemi hizasında olmasıdır.” ifadelerini kullandı.


Koltuk değneği nasıl seçilmeli?

Koltuk değneğinin gücü kontrollü kullanmak ve yorulmayı önlemek amacı ile kullanıldığını söyleyen Öğretim Görevlisi Gönül Kil Tetik, seçim yapılırken dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:

  • Öncelikle koltuk değneği seçimi doktor önerisi ile yapılması gerekiyor.
  • Daha çok sağlam ama hafif malzemelerle yapılmış olan koltuk değnekleri seçilmeli.
  • Ergonomik ve hafif olmasına dikkat edilmeli.
  • Seçim yaparken bacak boyuna göre ayarlanabilecek modeller, kol altı desteklerinin yumuşak ve rahat olması hayat kalitesini bir üst seviyeye taşıyacak özelliklerdendir.
  • Sürekli kullanma durumunda rahatsız etmeyecek, kaymaz özellikli bir koltuk değneğiyle rahatça yürünebilir.

Kullanımı ilk zamanlarda zor olabilir

Koltuk değneğini ilk başta kullanmak zor olabileceğini belirten Tetik, “Özellikle dik durma konusunda zorluk yaşama ihtimali çok yüksektir. Fakat doğru şekilde destekleyen, doğru bir koltuk değneğiyle kısa zaman içerisinde dik durulabilir. Koltuk değneği kullanılırken uygulanması gereken bazı yöntemler vardır. Öncelikle ayakları değnekten geride tutmak gerekiyor. Koltuk değnekleri ile ters ayaklar aynı anda öne atılmalı. Koltuk değneği öne atıldığı zaman güç değneğe verilmeli, bu şekilde bacaklara bindirilen yük daha az olacaktır. Bu süreçler ilk başta zor gelecektir. Ama kısa süre sonra alışmak mümkün oluyor.” dedi.


Kilo, engel ve hastalık durumu önemli

Tekerlekli sandalyenin yürüme yetisini kaybeden veya kısmen kaybetmiş olan hasta, yaşlı, engelli bireylerin gün içerinde bulunacağı aktivitelerde mobilite ihtiyaçlarını karşıladığını belirten Tetik, “Tekerlekli sandalye bireyin kilosu, yaşı, engel ve hastalık durumu göz önünde bulundurularak seçilmeli.” dedi ve tekerlekli sandalye türlerini şöyle sıraladı:

  •  Standart tekerlekli sandalyeler,
  •  Refakatçi kullanımlı tekerlekli sandalyeler (hasta transfer sandalyeleri),
  •  Özellikli tekerlekli sandalyeler,
  •  Banyo tuvalet (WC) tekerlekli sandalyeleri,
  •  Aktif tekerlekli sandalyeler,
  •  Pediatrik tekerlekli sandalyeler,
  •  Ağır engelli tekerlekli sandalyeleri.

Seçim yapılırken önce ihtiyaçlar belirlenmeli

Öğretim Görevlisi Gönül Kil Tetik, tekerlekli sandalye seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken noktaları ise şöyle paylaştı:

  • Alınacak modele karar vermeden önce ihtiyaçlar belirlenmeli,
  • Tekerlekli sandalye ölçüleri, ağırlığı ve taşıma kapasitesinin kullanacak kişiye uygunluğundan emin olunmalı,
  • Aldığınız markanın yedek parça bulunurluğu ve garanti koşulları araştırılmalı,
  • Dış mekanda kullanılacaksa alınacak tekerlekli sandalyenin tekerlerinin havalı teker olması tercih edilmeli,
  • Aynı marka ve modeli daha önce alan kişilerin ürün hakkındaki olumlu ve olumsuz yorumları değerlendirilmeli ve,
  • Ürünün satın alınacağı firmanın medikal alanında uzmanlığı araştırılmalı.

Fizyoterapistten destek alınmalı


Tekerlekli sandalye kullanılması durumunda bir fizyoterapistten destek alınarak oynatılabilen bütün omurga ve bacak kaslarının çalıştırılmasının önemli olduğunu vurgulayan Tetik, “Çalışmalarda asimetrik farklılıklara dikkat edilir. Bir taraf diğerine göre daha zayıf ise her iki taraf ayrı ayrı ve dayanabileceği ağırlıkla çalıştırılır. Özellikle tekerlekli sandalyede uzun süre oturan hastalar için omuz dışa rotasyon egzersizleri ve çekme egzersizleri dengeleyici özellik taşıdığı için bunlara öncelik verilir. Engellinin kavrama kuvveti çok az ise bir ağırlık eldiveni kullanması daha çok yardımcı olabilir. Geleneksel yoga, doğru yapılan pilates ve postür düzeltici egzersizlerin engellinin nefes çalışmalarına da faydası olacaktır.” dedi.

Bel boyun ve sırt ağrısı için etkili pilates hareketleri


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.