Cumhuriyet tarihinin en kanlı terör saldırıları toplumu derinden sarstı. Ankara, İstanbul ve Suriye sınırında yaşayanlar bu korkuyu daha yoğun hissediyor. Bilimsel araştırmalar, terör olaylarına maruz kalan insanların sorunlarının sona ermediğini, ömür boyu sürebileceğine işaret ediyor.
Uzman Klinik Psikolog ve Hipnoz Uzmanı Mehmet Başkak, “Terör saldırısından etkilenen ya da teröre maruz kalmaktan korkan insanlardaki duygusal rahatsızlık zamanla azalmıyorsa ya da stres seviyesi gündelik işleri yapmada sıkıntı doğuruyorsa profesyonel yardım alınmalıdır” diyor.
Ankara’da 100’den fazla insanın ölümüne neden olan terör saldırısının ardından ‘Ankara Depresyonu’ kavramını ortaya atan Uzman Klinik Psikolog Mehmet Başkak, terörün etkileri ve terör korkusuyla nasıl başa çıkacağımız konusunda şu bilgileri verdi:
Anında ortaya çıkan etkiler
Bir terör olayının hemen ardından korku duyulması beklenir. İnsanlar korku veren durumları farklı yaşar ve bunlara farklı reaksiyon (tepki) verir. Bu reaksiyonlar, geçmiş deneyimler (geçmişteki travmalar), halihazırdaki beklentiler ve travmatik bir olayın tekrar gerçekleşmesi hakkında endişelere bağlıdır. Hepimiz, ilk başta aynı türde bir olayın tekrar gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini merak etme eğilimi gösterir ve gelecekte kendimizi korumak için farklı yollar düşünmeye çalışırız. Kimi zaman insanlar sanki bir anma gibi, korkunç olayı zihinlerinde tekrar yaşarlar ve korkunç anılar kısa bir zaman içinde yavaş yavaş silikleşir.
Kısa vadedeki etkiler
Olaydan hemen bir kaç gün ya da hafta sonra, herkes olaydan sonra hissedilen etkileri uyandıran endişe içine düşer. Herkes birbirinden farklı duygular yaşar. Terör olayından sonra herkes farklı bir şeyler hissedecektir ve bu reaksiyonlar, korku, öfke, suçluluk, utanç, endişe ya da depresyon olabilir. Bazı insanlar bu artçı etkileri daha az hissedecektir ve böylece etkilerin yoğunluğunu daha az yaşayacaklardır. Bu kısa dönem içinde ortaya çıkan etkiler yaygın görülür. Bu güçlü duygu durumunu yaşayanlar, genellikle bir ya da iki ay içinde azalacak olan bu yüksek seviyedeki stresle yaşamları boyunca başa çıkmayı öğrenmiş olurlar. Bu kısa vadedeki etkilerin yoğunluğu günden güne azalırsa duygular da günden güne yatışır ve profesyonel yardım alma ihtiyacı ortadan kalkar.
Uzun vadedeki etkiler
Uzun vadedeki etkiler birkaç ay sonra ortaya çıkar ya da ortaya çıkmak için yıllarca bekler…
Nasıl başa çıkılır?
• Eleştirel olmayın ve kendinizi duygusal olarak cezalandırmayın. Korku duygusunu ya da flashbackleri ne kadar sıklıkla yaşadığınıza dikkat edin.
• Kendinizi sakinleştirmek için birlikte vakit geçirdiğiniz kişileri değiştirmek ya da sizi bunaltan duyguları azaltacak yollar bulmak üzere yeni strateji ve teknikler öğrenmek isteyebilirsiniz.
• Yakın yerlere kısa seyahatler yapın, günlük tutun ya da yeni bir fiziksel aktivite öğrenmeye çalışın.
• Olumsuz duyguları kendi kendinize boşaltabileceğiniz otohipnoz gibi minik eğitimlere katılarak kendi kendinize yardım etmeyi öğrenebilirsiniz.
• Bir travma yaşamış olanlar, sevecen dostlar ve aile ile birlikte olarak kendilerine yardım edebilirler. Aile ya da arkadaşlarla zaman geçirmeye çalışın…
• Fiziksel olarak kendinize dikkat edin: İyi beslenin, egzersiz yapın ve yeterince uyuyun.
• Travma ile başa çıkmak için, zihindeki gerilimi azaltmak üzere her gün günlük tutmak ya da rahatlama egzersizleri öğrenmeye çalışmak da yararlı olabilir.
• Bu yoğun duygular bir ya da iki ay içinde giderek azalacaktır.
• Uzun vadede duygusal gerilim azalmazsa, yoğunluk artarsa ya da sıkıntı günlük rutini etkilerse, profesyonel destek alınması gerekir. Şu anda zor zamanlar geçirdiğinizi kabul edin ve kendinize karşı anlayışlı olun.
İlgili yazılar
Ankara’da patlama: Çok kritik noktada terör saldırısı
10 Ekim 2015 Ankara’da Patlama Sonrası Yaşananlar