Estetik operasyon yaptıracak kişinin psikolojilerinin daha sonra bundan nasıl etkileneceği iyi değerlendirilmelidir. Beden dismorfik bozukluğu ya da narsistik kişilik bozukluğu, estetik nedeni olabilir. Peki estetik operasyon yaptırmadan önce nelere dikkat edilmeli?
Estetik operasyon yaptırma isteği iyi değerlendirilmeli
Okan Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Hakan Atalay, estetik operasyon olma arzusunun altında beden algısına dair olumsuz şemaların olabileceğini belirtti ve estetik operasyonun nedeninin iyi saptanması gerektiğini söyledi.
Beden dismorfik bozukluğu ya da narsistik kişilik bozukluğunun estetik nedeni olabileceğini belirten Doç. Dr. Hakan Atalay şunları söyledi: “Çok fazla zayıfladığı halde kilo vermeye çalışan ve anoreksiya hastası haline gelen bir kişi, bu bozuk beden şemasının sonuçlarından birini yaşamaktadır.
Bunun diğer bir örneği, beden dismorfik bozukluğu olarak adlandırılan psikiyatrik bozukluktur. Bu hastalıkta kişi bedeninde mevcut olmayan bir kusur bulmakta ya da hiç dikkati çekmeyecek ya da çok az çekecek bir kusuru ölüm kalım meselesi haline getirerek hayatını tümüyle bunun üzerinde kurmaktadır.
Örneğin, burnunun çarpık ya da büyük ya da sarkık vb. olduğunu söylemekte, bu yüzden vaktinin büyük bir kısmını ayna karşısında geçirmekte, insanların bakışlarından endişelendiği için dışarı çıkamamakta, sonuçta akademik ya da işle ilgili toplumsal görevlerini yerime getiremez hale gelmektedir. Bunu ciddi depresyonlar da izleyebilir.”
Narsistik kişilik bozukluğu tiplerinin de psikolojik nedenlerle estetik cerrahiye daha sık başvurabildiğini belirten Doç. Dr. Hakan Atalay sözlerine şöyle devam etti: “Genellikle çocukluklarında dış görünüşlerine dair olumlu ifadeler, fazla abartılarak ancak yeterince empatik bir şekilde sevilmeyen kişiler, büyüdüklerinde kendini ve dolayısıyla başkalarını da sevmekte zorluk yaşar ve narsistik bireylere dönüşürler.
Halk arasında kendini beğenmiş olarak nitelendirilen insanlar içten içe kendini değersiz bulup bu açığı doldurmaya çalışır. Bunu da kendisine hayran kitlesi yaratarak yapar. Bu açığı kapatmanın bir diğer yolu da daima güzel olmak ve hep öyle kalmaktır. Bu kişiler hayat boyu mücadele verirler.
Estetik cerrahkar ile psikiyatristler işbirliği yapmalı…
Özellikle küçük yaşlarda estetik operasyon yaptıranlarda, ya da sadece estetik kaygılarla yapılan operasyonlarda bile daha sonra ortaya çıkacak, endikasyonların iyi tanımlanması gerekir.
Sözgelimi, solunum yollarının açılmasını sağlayacak bir burun operasyonu için başvuran kişi ile burnunda istediği anatomik değişiklikler için estetik operasyonlar yaptıracak kişinin psikolojilerinin daha sonra bundan nasıl etkileneceği değerlendirilmelidir. Çünkü ikincisinde, hayatın diğer alanlarında olduğu gibi, görünümün önceliğine bir vurgu vardır ve verilen mesaj şu olabilir: Hayatta güzel şeyler emek harcamadan bir operasyonla kolayca elde edilebilir, bu yüzden, kendini ruhsal olarak geliştirmek için çaba harcamana, didinmene, vs. gerek yok, para bul yeter! Böylece kolayca iş de, eş de bulabilirsin!
Sonuç olarak, estetik operasyonlar kimi zaman patolojik beden şemalarından kaynaklanabilir, işe yaramayabilir ve sürekli doktor peşinde koşmaya yol açabilir. Bu yüzden de sakıncalı olabilir, kimi zaman patolojik olmasalar da bazı kişilik bozukluklarının devam etmesine neden olabilir.
En masum durumlarda bile kişinin kendisini geliştirme yollarını araması için teşvik etmek yerine onları ihmal etmesine neden olabilir. O halde, bu tür operasyonların endikasyonlarının belirlenmesi ve hastaların operasyondan sonraki takipleri için estetik cerrahların psikiyatristlerle işbirliği yapmaları sakıncaların bir kısmının önüne geçilmesine yarayabilir.
