Mobbing denildiğinde birçok çalışanın yaşadığı, dönem dönem ortaya çıkan yıldırıcı ve bezdirici davranışlardır. Çalışana uygulanan bu durum aslında psikolojik bir şiddet olarak da bilinir.
Mobbing hakkında neler bilmeliyiz? Mobbinge uğruyorsak ne yapmalıyız? Mobbingi uygulayan kişi biz isek ne olacak?
Mobbing hakkında bilmemiz gereken en önemli şey yaş, cinsiyet, ırk, meslek fark etmemektedir ve herkes mobbinge uğrayabilir. Birçok insan işini kaybetmemek adına bu zorbalığa ses çıkarmamakta ve duygusal çöküşü kabul etmektedir.
Mobbingde kişiye iş yeri veya beraber çalıştığı topluluk psikolojik olarak huzursuzluk vermektedir. Kişiyi dışlama, kötü davranma, hakaret, izole etme, dışlanma, kişiye kendisini kötü hissettirme ve düşmanca yaklaşım etik dışı davranışlardır.
Kişi kendisinin;
- Orada istenmediğini
- Sevilmediğini
- Dışlandığı ve gruplanmaların olduğunu
- Onların kendisine güvenmediğini bilir.
Kişiye en başta ağır görevler verilir ve bu görevler konusunda kasten zorbalık uygulanır. Kişi kendisini yetersiz hisseder ve duygusal çöküşler başlar. Mutsuz olur, şikayetleri artar. Her hareketi iş yerindeki kişiler tarafından göze batar.
Mobbinge uğrayan kişi kendine olan güvenini zamanla kaybeder, diğer çalışanlar tarafından reddedildiği duygusu da pekişeceği için her adımında tetikte olur ve çok yüksek utangaçlık yaşar. Olaylara karşı çabuk öfkelenme, çabuk kaygılanma yüksek oranda görülür.
İlerleyen zamanlarda Mobbing’in etkisiyle kişide çarpıntı, uyku kalitesinde düşme, ağlama nöbetleri görülebilir. Kişinin bu durumları yaşamasının sebebi iş alanındaki hayat kalitesinin düşmesi ve duygusal hassasiyetinin başlamasıdır. Mobbing’e uğrayan kişilerin genellikle bencil ve kendini yetersiz hisseden kişiler tarafından soyutlandığı ve dışlandığı bilinmektedir.
Mobbing uygulayan kişi genellikle;
- Rekabetçi
- Bencil
- Kıskanç
- Ve en önemlisi ise başarılı kişilere tahammülü olmayan bireylerdir.
Ülkemizde ise genellikle işverenlerin Mobbing uyguladığı bilinmektedir. Bunun başlıca sebebi ise kişiyi istifaya zorlamak ve böylece tazminat ödememektir. Bir nevi kişinin haklarından kendi isteğiyle vazgeçmesini sağlayarak işverenin, bu yolla haksız kar elde etmesini sağlamaktır. Bu yöntemi uygulayan kişilerin çalışanın çıkarlarını gözetmediği ve kişiyi kötüye kullandığı bilinmektedir. Birçok çalışan psikolojik taciz sonunda istifa etmektedir, hatta ve hatta mobbing sınırlarını aşan ve ciddi psikolojik şiddete maruz kalan birçok insan psikolojik destek almaktadır.
Peki mobbinge uğruyorsak ne yapmamız gerekli?
Öncelikle zorbalık yapan kişiye karşı rapor hazırlanmalı ve eğer Mobbing uygulayan kişinin de bir üst yönetimi varsa bu kurula veya insan kaynaklarına şikayet edilmelidir. Mobbing durumlarını ve olayları kişiye yapılan zorbalıklara, uygulanan emirlere ve üstünden kalkamayacağı görevleri durum ve saat olarak yazılı şekilde kaydetmesi önemlidir. Bu aşamada gerekiyorsa, kişi gerçekten ihtiyaç duyuyorsa uzman birimlerden psikolojik yardım almalıdır. Kişinin nerelere şikayet edileceği konusunda ayrıntılı araştırma yapılmalıdır. Aynı ortamda, aynı veya farklı şekilde Mobbing’e uğrayan kişiler var ise kendilerinin de destek olması ve toplu halde bir şikayete başvurulması daha etkili ve önemli olacaktır.
Mobbinge uğradığınızı düşünüyorsanız:
- Mahkemeye,
- Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na,
- Alo 170 hattına başvurabilirsiniz.
Peki ya biz mobbing uyguluyorsak?
Kişilere mobbing uygulamak, şikayet durumunda hem para cezası hem de hapis cezası verilen bir suçtur. Bunu bilerek veya bilmeyerek uygulamamız çalışanın maddi manevi bazı tazminat hakkının yanında kişinin akıl sağlığını da ciddi oranda zarar vermemiz anlamına gelmektedir. Prestijimizi zedeleyeceği gibi kurum içinde kişiliğimize bakış açısını, kurumdaki yerimizi, saygınlığımızı büyük oranda kaybetmemize neden olacaktır.
Mobbing uygulayan kişilerin öncelikle Mobbing uygulamak yerine doğrudan kişiye beklentilerini dile getirmesi karşılıklı çözüm üretmesi gerekmektedir. Burada asıl olması gereken Mobbing uygulayan kişinin kıskançlık ve kendisinde gördüğü yetersizlik hissinden dolayı psikolojik destek alması önerilmektedir.
