Dolar/TL, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faiz kararı sonrasında yükselişini sürdürerek yeni bir zirve gördü. Haftaya 13,80 civarında başlayan dolar kuru cuma günü 17’nin üzerini gördü. TCMB’nin beşinci müdahalesi sonrası dolar kuru 16,50’nin altına çekildi.
Dolar/TL, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faizini 100 baz puan indirmesinin ardından yükselerek cuma günü 17,14 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Dolar kuru Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın beşinci müdahalesi sonrasında 16,50’nin altına geriledi.
Dolar/TL pazartesi günü rekor tazeledikten sonra TCMB’nin dördüncü müdahalesiyle 14 seviyesinin altına geri çekilmişti. Salı günü öğleden sonra yeniden yükselişe geçen dolar kuru çarşamba günü 14,80 seviyesinin üzerine tırmanmıştı.
Merkez Bankası’nın faiz kararı sonrasında perşembe gününü 15,69 civarında kapatan dolar kuru, cuma günü yükselişini sürdürerek önce 16 lira, sonra da 17’nin üzerini gördü.
Dolar/TL Kasım ayında yüzde 40’a yakın yükseliş kaydettikten sonra Aralık başından bu yana da yüzde 10 civarında yükseldi. Türk lirası dolar karşısında sene başından bu yana yüzde 50’den fazla değer kaybederken en son 2001 yılında yıllık bazda bu kadar büyük bir değer kaybı yaşanmıştı.
Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS) 551 baz puan seviyesinde bulunurken 10 yıllık tahvil faizi yüzde 22,64 civarında seyrediyor. Bloomberg Dolar Spot Endeksi cuma günü yatay bir seyir izlerken 10 yıllık ABD Hazine tahvil faizi yüzde 1,42 seviyesinde bulunuyor.
TCMB’den faiz indirimi
TCMB politika faizini beklentiler doğrultusunda 100 baz puan indirerek yüzde 14’e çekti. Karar metninde arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar verildiği belirtildi. Metinde 2022 yılının ilk çeyreğinde para politikası çerçevesinin gözden geçirileceği ifade edildi.
Merkez Bankası rezervlerinde gerileme sürdü
TCMB verilerine göre 10 Aralık haftası itibariyle brüt rezervler 123 milyar dolara geriledi. Bu rakam geçen hafta 124,1 milyar dolar olmuştu. 19 Kasım haftası itibariyle toplam rezervler 128 milyar doların üzerini görmüştü.
Net rezervler ise 22,5 milyar dolardan 21,2 milyar dolara geriledi. Swap hariç bakıldığında ise geçen hafta net rezervin eksi 38,8 milyar dolar olduğu görüldü. Bir önceki dönem bu rakam eksi 37,9 milyar dolar olmuştu.
Yabancılar TCMB’nin açıklamalarına şüpheci yaklaşıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faizinin önümüzdeki çeyrekte sabit tutulacağına yönelik mesajını değerlendiren yabancı ekonomistler, faiz indirim döngüsüne şüpheyle yaklaşıyor ve Türk lirasındaki değer kaybının sürmesini bekliyor.
Bloomberg HT’den Erol Oytun Ercan’ın haberine göre; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini beklentiler doğrultusunda 100 baz puan indirdi. Karar metninde arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar verildiği belirtildi.
Yabancı kurumlardan analistler ve ekonomistler ise TCMB faizleri sabit tutsa bile piyasa güveninin yakın zamanda onarılamayacağını belirtiyor.
Faiz indirim döngüsünün sonlandığına şüpheyle yaklaşan analistler, enflasyonun hızlanmasını ve Türk lirasındaki değer kaybının büyük oranda devam etmesini bekliyor.
“Erdoğan’ın hala tersine bir mesaj vermediği düşünüldüğünde bu faizlerin indirilmesini istediği anlamına geliyor”
Credit Agricole Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü Sebastien Barbe, faizlerin sabit bırakılmasının kur üzerindeki baskıyı bir miktar hafifletebileceğini fakat Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hala faizlerin düşürülmesini istediğini belirtti. Barbe, “Erdoğan’ın hala tersine bir mesaj vermediği düşünüldüğünde bu hala faizlerin indirilmesini istediği anlamına geliyor” diye ekledi.
“Enflasyonun gelecek aylarda hızlanmasını bekliyoruz. Ama asıl soru hanehalkının Türk lirasına olan güveninin ne zaman kaybolacağı” diyen Barbe, Türk lirası mevduatların azalmasının Türk lirasındaki değer kaybını artıracağını söyledi.
“TCMB mesaj vermemeli, faizleri artırmalı”
ITC Markets Stratejisti Piotr Matys de Merkez Bankası’nın piyasaları faiz indirim döngüsünün durduğuna ikna edecek kredibilitesinin olmadığını ifade etti. Matys, “TCMB faizlerin sabit kalacağına dair mesaj vermemeli. Bunun yerine Türk lirası bir daha rekor düşük seviyeye gerilediğinde faizleri artırmalı” diye belirtti.
“Eğer Merkez Bankası faiz indirimlerini durdurarak dolar kurunu istikrara kavuşturabileceğini düşünüyorsa piyasalar bunun tersini kanıtlayacaktır” diyen Matys, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları düşünüldüğünde TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun yılın ilk yarısında faizleri sabit tutup tutamayacağının yakından takip edileceğini dile getirdi.
“Politika yapıcılar arasında TL’nin değerini korumaya çalışan kimse yok”
Medley Advisor Gelişen Piyasalar Direktörü Nick Stadtmiller ise TCMB’nin 2022’nin ilk yarısında faizleri sabit tutmasını beklediğini ve yakında herhangi bir faiz artırımı da yapmacaklarını düşündüğünü söyledi.
“Para politikası belirlenirken enflasyon tamamen gözardı ediliyor gibi gözüküyor. Belli ki politika yapıcılar arasında Türk lirasının değerini korumaya çalışan kimse yok” diyen Stadtmiller, TCMB’nin sadece TL’deki keskin yükselişleri kontrol etmeye çalıştığını ama cari açığı kapatmak için Türk lirasının değer kaybetmesine izin verdiğini belirtti.
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz indirim çağrıları artacak”
Monex Europe Kıdemli Piyasa Analisti Simon Harvey, 2022’nin ilk çeyreğinde enflasyonun yükseleceğini ve bu artışın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz indirimi çağrılarının da artmasına neden olacağını ifade etti.
“Böylece Türk lirası’nın üzerindeki baskı önümüzdeki aylarda sürecektir ve piyasalar 2023’teki seçimler yaklaştıkça faizlerin daha da ineceği konusunda temkinli olacaktır” diyen Harvey, TCMB’nin rezervlerini yeniden azaltmaya başlamasıyla finansal risklerin Türkiye ekonomisinde daha belirgin olacağını vurguladı.
“Bu indirimin son olduğu konusunda şüpheciyim”
Commerzbank Gelişen Piyasalar Ekonomist Tatha Ghose da TCMB’nin faiz kararının beklentileriyle paralel geldiğini fakat faiz indirim döngüsünün sonlandığına şüpheyle yaklaştıklarını söyledi.
“Faiz indirim döngüsünün sonlandığına dair bir işaret verirler diye düşünmüştüm ama bu indirimin son olduğu konusunda şüpheciyim” diyen Ghose, gelecek yılar cari fazla değil cari açık oluşmasını beklediklerini söyledi.
Gram altın 900 TL’yi aştı!
Gram altın, dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki yükselişle 900 TL’nin üzerine çıktı. Haftaya 795 TL seviyesinde başlayan gram altın, cuma günü 980 TL civarında işlem görüyor. Çeyrek altın, 1.548 TL civarında bulunurken Cumhuriyet altını 6.195 TL civarında seyrediyor.
Gram altın, küresel altın fiyatlarının 1.800 dolara çıkması ve dolar/TL’nin 15,69 seviyesine yükselmesiyle 900 TL’nin üzerine çıktı. Hafta başından bu yana 110 TL’den fazla yükseliş kaydeden gram altın, 980 TL civarında bulunuyor.
Gram altın, geçen haftaya 785 TL civarında başladıktan sonra salı günü 773 TL’ye kadar gerilemişti. Çarşamba gününden itibaren dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki seyirle kademeli olarak yükselen gram altın, haftaya 796 TL civarında başladıktan sonra dolar/TL’deki yükselişle 800 TL’yi geçerek 837 TL’ye kadar ulaşmıştı.
Dolar/TL’nin 14,75 seviyesine kadar tırmanması gram altındaki bu yükselişi etkilerken, dolar kurunun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın müdahalesi sonrasında 14’ün altına çekilmesiyle gram altın da yeniden 800 TL’nin altına gerilemişti.
Ons altının sene başından bu yana yüzde 4’e yakın kayıp vermesine rağmen, gram altın dolar/TL’de yaşanan yüzde 100’e yakın yükselişle beraber yıl başından bu yana yüzde 75 yükseliş kaydetti. Bu da dolar/TL’deki yükselişin altın fiyatlarındaki ayrışma üzerindeki etkisini gösteriyor.
Çeyrek altın, 1.548 TL civarında bulunurken Cumhuriyet altını 6.195 TL, Ziynet altın ise 6.195 TL civarında seyrediyor.
